پرسش :

امامت به چه معناست؟


شرح پرسش :
پاسخ :
كلمه ي امام به معناي پيشوا و رهبر است. اعم از اين كه اين پيشوايي به سوي سعادت و كمال و يا در جهت انحطاط و سقوط باشد; پيشوا يعني كسي كه پيش رو است و عده اي تابع و پيرو او هستند; اعم از آن كه عادل و درست كار باشد و يا باطل و گم راه كننده;[1] در قرآن كريم واژه ي امام در هر دو معنا به كار رفته است:
(وَجَعَلْناهُمْ أَئِـمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا)[2]; ما آن ها را پيشوايان هادي به امر خودمان قرار داديم.
و در جاي ديگر مي فرمايد: (أَئِمَّـةً يَدْعُونَ إِلي النّارِ)[3]; پيشواياني كه مردم را به سوي آتش مي خوانند.
معناي اصطلاحي امام
آن چه در بحث امامت مورد نظر شيعه است، امام به معناي خليفه و جانشين رسول خدا ـ صلي الله عليه وآله وسلم ـ است كه با او در تمام وظايف و مسئوليت هاي الهي غير از تلقّي و دريافت وحي، مشترك است.
امامت در اصطلاح شيعه، عبارت از يك منصب عام الهي و خدادادي است.[4] امام رضا ـ عليه السلام ـ در تعريف امام مي فرمايد: امامت زمام دين و نظام مسلمين و صلاح دنيا و عزّت مؤمنان است. امامت اساس اسلام بارور و شاخه ي بلند آن است. امام، حلال خدا را حلال و حرام خدا را حرام مي شمرد و آن را تحقق مي بخشد; حدود الهي را به پا مي دارد و از دين خدا دفاع مي كند و به سوي راه پروردگارش به وسيله ي دانش و اندرز نيكو و دليل رسا و محكم دعوت مي كند. امام امين خداوند در ميان مردم، حجت حق بر خلق، خليفه ي الهي در جامعه، رهبر و ره نماي خلق به سوي حق و نگهبان حريم حقوق الهي است.[5]
پی نوشتها:
[1] . مرتضي مطهري، امامت و رهبري، ص 46.
[2] . انبياء / 73.
[3] . قصص / 41.
[4] . جعفر سبحاني، الالهيات، ج 2، ص 510.
[5] . اصول كافي، ج 1، ص 286.
منبع: فصلنامه صباح ، مرکز مطالعات و پژوهشهای فرهنگی حوزه علمیه